Jozef, beelddrager van Jezus
Het Oude Testament bevat veel profetieën en verhalen die een voorafschaduwing van het leven en sterven van Jezus Christus zijn. Eén van die verhalen gaat over Jozef in Egypte. Hoe meer ik hierbij stilstond, hoe meer het me verwonderde. God gebruikte Jozef om zijn volk van de hongerdood te redden, bijzonder he? Maar dat is niet het enige waarvoor hij werd gebruikt. God maakte hem zelfs tot een voorafschaduwing van de Heere Jezus. In deze overdenking wil ik samen met jou kijken naar de overeenkomsten tussen het leven van Jozef en het leven van de Heere Jezus en wat wij hiervan kunnen leren.
De geliefde Zoon
Laten we bij het begin beginnen. Jozef was de meest geliefde zoon van zijn vader. Hij was de zoon van Rebecca. Hij had één broer Benjamin, één halfzus en elf halfbroers. Jakob, zijn vader, die meerdere vrouwen had, hield het meest van zijn vrouw Rebecca en daarom hield hij ook het meest van Jozef. Jozef werd voorgetrokken op zijn halfbroers.Op een dag liet zijn vader zelfs een prachtig veelkleurig bovenkleed voor Jozef maken.
Jozef droomde verschillende keren dat zijn broers en vader op een dag voor hem zouden buigen. Dit vertelde hij aan zijn broers die al jaloers op hem waren. De broers werden steeds bozer en kregen steeds meer een hekel aan Jozef.
Jezus was Gods geliefde Zoon in Wie Hij een welbehagen had. Satan en zijn engelen wilden net zoals God zijn, ze waren jaloers en dat leidde tot hun val. Bij de zondeval van ons als mensen gebeurde hetzelfde. We waren jaloers op God, want ten diepste wilden we zijn zoals Hij. Zie je de overeenkomst? Zoals Jozefs broers jaloers waren en net zo wilden zijn als hij, wilden wij zijn als God.
Verkocht als slaaf
Op een dag ging Jozef naar zijn broers toe die aan het werk waren op het veld. In de verte zagen zijn broers hem al aankomen. Dit was hun kans om voor altijd van hem af te zijn. Ze bedachten een plan om Jozef in een leegstaande put te gooien of hem te doden. Uiteindelijk besloten ze hem in de put te gooien. En zo gezegd, zo gedaan. Toen er een tijd later een Egyptische karavaan aankwam, besloten ze Jozef als slaaf aan hen te verkopen. Ze namen zijn mantel af en verkochten hem als slaaf. De mantel smeerden ze onder het bloed van een dier en deze gaven ze aan vader Jakob. Die dacht dat Jozef was verscheurd door een dier.
Jezus kwam naar de aarde toe en Hij werd onschuldig veroordeeld tot de kruisdood. Hij werd verraden door zijn discipel Judas en werd voor 30 zilverstukken verkocht, de prijs die normaal betaald werd voor een slaaf. Jezus legde zijn koningsmantel af en Zijn bloed vloeide voor ons.
Omdat de broers jaloers waren verkochten ze Jozef als slaaf. Jezus koos, omdat wij als God wilden zijn en daarmee de zonde in de wereld brachten om als een slaaf te worden voor ons en onze schuld te dragen.
''Jezus legde zijn koningsmantel af en Zijn bloed vloeide voor ons.''
Onschuldig veroordeeld
Vervolgens komt Jozef in het huis van Potifar terecht. We lezen niets over verzet van Jozef tegen zijn slavenbestaan. Hij doet juist zijn uiterste best voor zijn meester en wordt beschreven als iemand die vrijwillig de status van slaaf aannam. Hij was verantwoordelijk voor alles in het huis van zijn meester. De vrouw van zijn meester verleid hem keer op keer. Jozef had hier op in kunnen gaan, niemand had het geweten, maar Jozef bleef trouw. De vrouw van Potifar wordt hier op een dag zo boos over dat ze Jozef ervan beschuldigt haar te hebben aangerand. Jozef werd in de gevangenis gegooid, onschuldig. In plaats van de vrouw van Potifar die hem had verleid, wordt hij gestraft omdat hij haar zou hebben misbruikt. Het doet denken aan Jezus Die stierf voor zonden die Hij niet had gedaan. Hij bleef Zijn Vader trouw, door lijden heen. Zelfs tot de kruisdood aan toe, die wij hadden verdiend.
Verhoogd en verloren
We zien hoe Jozef lange tijd in de gevangenis zit. Voordat hij tot onderkoning werd aangesteld, lezen we het verhaal over de schenker en de bakker van de farao, en hun dromen. Jozef legt hun dromen uit: de één zal weer worden aangenomen en de ander zal gedood worden. Daarbij valt op dat Jozef in zijn uitleg in beide gevallen de term 'verhogen' gebruikt, de schenker wordt verhoogd in aanzien, tot zijn oorspronkelijke functie bij de farao, terwijl de bakker verhoogd wordt in de zin van opgehangen, aan een paal.
In het Nieuwe Testament zien we dat Jezus dezelfde dubbele betekenis gebruikt als hij zegt dat de Zoon des mensen 'verhoogd' moet worden. Daarmee heeft Hij het zowel over zijn dood aan het kruis, als over zijn verhoging aan Gods rechterhand nadat Hij weer terug is gegaan naar de Vader.
Jozef spreekt een vonnis uit over de schenker die als het ware zal opstaan uit de gevangenis (de dood) en een nieuw leven zal krijgen en de bakker die zal sterven. Opnieuw is dit een duidelijk beeld van de Heere Jezus. Jezus hing namelijk aan het kruis met twee misdadigers, waarvan er één tot bekering kwam en de ander verloren ging, net als bij de schenker en de bakker.
"Hij bleef Zijn Vader trouw, door lijden heen. Zelfs tot de kruisdood aan toe, die wij hadden verdiend."
Verhoging tot Koning
Dan wordt Jozef op een dag uit de gevangenis gehaald en naar de farao gebracht om de droom van de farao uit te leggen. Wanneer hij dit doet, besluit de farao hem tot onderkoning aan te stellen. Hij geeft Jozef de naam Safenat-Paneach, wat "levensbehouder" betekend. Jozef redt zijn broers en zijn volk van de hongerdood door eten op te slaan in de zeven goede jaren die voorafgingen aan de zeven jaren hongersnood.
Ook Jezus werd na zijn sterven verhoogd tot Koning die zit aan Gods rechterhand. Zoals Jozef de rechterhand van de farao was als onderkoning. Jezus is onze levensbehouder. Zonder Hem zouden we allemaal reddeloos verloren zijn gegaan. Hij redde ons van de dood en geeft leven in overvloed.
Hij werd niet herkend
Tijdens de hongersnood komen de broers van Jozef om eten te halen bij de farao. Ze herkennen hun broer niet en buigen voor hem neer. Precies zoals Jozef die keren had gedroomd.
Ook Jezus' eigen volk herkende Hem niet als de Heiland:
"Hij was in de wereld en de wereld is door Hem ontstaan en de wereld heeft Hem niet gekend." - Johannes 1:10, HSV
Maar op een dag zullen ze voor Hem buigen:
"Opdat in de Naam van Jezus zich zou buigen elke knie van hen die in de hemel, en die op de aarde, en die onder de aarde zijn, en elke tong zou belijden dat Jezus Christus de Heere is, tot heerlijkheid van God de Vader." - Filippenzen 2:10-11, HSV
''Ondanks alle omstandigheden en onrecht, was zijn hoop op God.''
Verder op reis
We zien het misschien als een onhaalbaar ideaal om Jezus in alles na te volgen, maar dat betekent niet dat we de lat mogen verlagen tot ons eigen niveau. Jozef die veel mee moest maken, bleef God in alles trouw, want hij vertrouwde op God. Jozef heeft vrede met alles wat hem overkomt, omdat hij heeft ontdekt dat het nut heeft. Hij wil zich later niet wreken op zijn broers, want hij ziet dat God een bedoeling met hem had. Ook hierin is hij een voorbeeld voor ons: mensen kijken ons misschien aan omdat we Jezus volgen, maar we mogen compassie voor hen hebben en wijzen naar Jezus door hoe we leven.