Kinderen krijgen
Getrouwd… en dan?
Een mooie vraag. Serieus ook, want zeg nou zelf… denken we vaak niet dat als we maar getrouwd zijn dat we een bepaalde missie hebben voltooid? De eerste maanden zijn superleuk, spannend, alles is nieuw, maar gaandeweg heb je dat patroon wel onder de knie. In een vorige blog heeft Marlies geschreven over de rollen van de man en de vrouw in een christelijk huwelijk. Marjon heeft geschreven over het kwetsbare onderwerp 'seksualiteit in je huwelijk'. Confronterend, maar vooral ook helpend om een liefdevol Christushuwelijk te mogen leiden.
In deze blog gaan we het hebben over het wel of niet krijgen van kinderen. Waarschijnlijk heb je het in je verkeringstijd al weleens gehad over 'kinderen'. Willen we kinderen? Hoeveel dan? Waar droom jij over? Een huis vol of zijn twee kinderen jouw ideaalbeeld? Belangrijk om samen over elkaars wensen en dromen te praten en in dat alles God de Vader te vragen voor wijsheid en gevoeligheid en voor de leiding van de Heilige Geest.
Wat zegt de Bijbel over kinderen (krijgen)?
Belangrijk is dat ook onder al de vragen die je kunt hebben als christenvrouw over wel of geen kinderen krijgen, een fundament ligt. Het fundament van de onvoorwaardelijke liefde van God de Vader. Je leven is gefundeerd op en in het werk van Jezus Christus, daardoor BEN je al een dochter van Hem en hoef je niets meer toe te voegen. Jezus is de Weg tot het Vaderhart, waar jij je gekoesterd mag weten en je jouw hart mag laten vullen met Zijn dierbare liefde voor jou. Vanuit dat perspectief ben je al goed genoeg en hoef je het zelf niet meer te verdienen. Alles is al voor jou volbracht. Jouw waarde ligt dus ook niet in het wel of niet krijgen van kinderen. Deze reminder kan je blik ineens zo veranderen, kan je zoveel rust geven. Dat is ook precies waar Gods hart naar uit gaat.. dat jij vanuit een gevuld hart alles bij Hem neerlegt en met rust en goede moed de weg weer mag betreden, hoe het dan ook zal gaan.
Als we kijken wat de Bijbel over kinderen (krijgen) zegt, lezen we het volgende.
Genesis 1: 27-28 'En God schiep de mens naar Zijn beeld; naar het beeld van God schiep Hij hem; mannelijk en vrouwelijk schiep Hij hen. En God zegende hen en God zei tegen hen: Wees vruchtbaar, word talrijk, vervul de aarde en onderwerp haar, en heers over de vissen van de zee, over de vogels in de lucht en over al de dieren die over de aarde kruipen!'
Genesis 49:25 '…door de God van je vader, Die je zal helpen, en door de Almachtige, Die je zal zegenen met zegeningen uit de hemel van boven, met zegeningen uit de watervloed, die beneden ligt, met zegeningen van borsten en baarmoeder.'
Psalm 127:3-5 'Zie, kinderen zijn het eigendom van de HEERE, de vrucht van de schoot is Zijn beloning. Zoals pijlen in de hand van een held, zo zijn de zonen, ontvangen in de jeugd. Welzalig de man die zijn pijlkoker daarmee gevuld heeft;'
Psalm 128:3 'Uw vrouw zal zijn als een vruchtbare wijnstok binnen in uw huis, uw kinderen zullen zijn als jonge olijfbomen rondom uw tafel. Zie, zo zal zeker de man gezegend worden die de HEERE vreest.'
Spreuken 17:6 'Kleinkinderen zijn de kroon van de ouderen, en het sieraad van kinderen zijn hun vaders.'
Psalm 139:13-16 'Want Ú hebt mijn nieren geschapen, mij in de schoot van mijn moeder geweven. Ik loof U omdat ik ontzagwekkend wonderlijk gemaakt ben; wonderlijk zijn Uw werken, mijn ziel weet dat zeer goed. Mijn beenderen waren voor U niet verborgen, toen ik in het verborgene gemaakt ben en geborduurd werd in de laagste plaatsen van de aarde.
Uw ogen hebben mijn ongevormd begin gezien, en zij alle werden in Uw boek beschreven, de dagen dat zij gevormd werden, toen er nog niet één van hen bestond.'
Markus 9:36 'En Hij nam een kind, zette dat in hun midden en omarmde het, en Hij zei tegen hen: Wie een van zulke kinderen ontvangt in Mijn Naam, die ontvangt Mij; en wie Mij ontvangt, die ontvangt niet Mij, maar Hem Die Mij gezonden heeft.'
Wat kunnen we hieruit leren? God heeft de volgorde ingesteld van huwelijk en daarna kinderen. Je eerste prioriteit blijft dus je huwelijk, daarna komen je kinderen. Dat betekent niet dat kinderen onbelangrijk zijn, integendeel! Ieder kind is een stukje vervulling van Gods plan. Op een prachtige manier heeft God het zo bedacht dat een man en een vrouw uit pure liefde een kindje mogen ontvangen. God weeft ieder kind zo teer en kostbaar in moeders buik. Waar geen mens grip heeft op de ontwikkeling en groei van zo'n klein, klein kindje, daar werkt God. Ieder kind is gewenst bij Hem, precies goed getimed ook. Ieder kind is een zegen voor de ouders. Kinderen zijn een beloning (Ps 127). Kinderen zijn als jonge olijfbomen (dat belooft wat!) (Ps 128). Kinderen zijn een sieraad van je huwelijk (Spr 17:6). In het Nieuwe Testament lezen we hoe teder de Heere Jezus kinderen bij Zich roept, omarmt en zegent, terwijl juist in die tijd kleine kinderen er totaal nog niet toe deden. Onvruchtbaarheid was een schande, dat wel, maar een kind moest eerst 'volwassen' worden voordat zij/hij meetelde in de Joodse maatschappij van die tijd.
Genesis 1 vers 22: 'En God zegende ze en zei: Wees vruchtbaar, word talrijk!'
Jullie vragen
Een paar vragen die jullie over dit onderwerp stelden zijn:
Wanneer ben je 'klaar' om kinderen te ontvangen?
Moet je eigenlijk wel kinderen willen krijgen in deze wereld?
Mag je kinderen krijgen uitstellen?
Mag je aan gezinsplanning doen?
Over deze vragen hebben wij nagedacht en we proberen er vanuit het perspectief van de Bijbel antwoorden op te vinden.
De eerste vraag lijkt direct een complexe vraag. Het is zo'n vraag die mensen waarschijnlijk wel denken, maar niet vaak uitspreken. Moet je aan een aantal criteria voldoen om zwanger te mogen/willen raken? Vanuit de Bijbel zien we geen enkele voorwaarde, behalve dat je getrouwd bent met je man. Als je het vanuit je verstand beredeneert, komen er waarschijnlijk allerlei redenen opborrelen. Wat als…. je geen geschikt huis hebt, financieel nu al de eindjes aan elkaar moet knopen, mensen lichamelijke of geestelijke beperkingen hebben, wat als… ga zo maar door. Wij gaan geen antwoorden geven op deze specifieke situaties. Als leidraad mag je je gebedsleven nemen en de standpunten uit de Bijbel over kinderen. Samen mag je biddend de weg gaan waarvan jullie denken dat het goed is. Ieder, door God samengebracht, stel is uniek. Jullie omstandigheden zijn ook uniek. Je kunt en mag niet voor een ander bepalen wanneer zij geschikt zijn voor het ouderschap, daarom mag je oordelen van anderen naast je neerleggen. Wat wel verrijkend kan zijn is het gesprek aan gaan met vrienden over dit onderwerp. Hoe doen zij dat? Waar halen zij hun motieven vandaan? Denk ook eens aan dat ene oudere stel in de buurt, kerk of familie waarvan je weet dat ze gelovig zijn en zelf ook kinderen hebben. God heeft ouderen naast jongeren gezet om juist ook over deze (geloofs)onderwerpen te kunnen praten. Vroeger had je als pas getrouwd stel een hele community om je heen. Je ouders woonden in de buurt, je grootouders, je ooms, tantes, etc. Het was normaal om zorg te dragen voor elkaar en elkaars kinderen. Het was normaal om met je vragen naar de oudere generatie te gaan en hun adviezen op te volgen. Dit betekent niet dat jullie dat ook moeten gaan doen, kijk wat past en jullie prettig vinden, maar onderschat de wijsheid van ouderen niet.
Sommige stellen zitten met de vraag of je eigenlijk wel kinderen moet willen krijgen in deze wereld. De wereld lijkt een steeds moeilijker 'woongebied'. Steeds vaker en meer hoor je van verkilling, egoïsme, moeilijkheden, verdeeldheid, ellende, ellende, ellende. Daar wil je toch je kind niet in grootbrengen? Ja, dat is inderdaad heftig. Als je soms mijmerend terugdenkt aan je eigen kindertijd, wat kan de tijd waarin wij leven je dan zo aanvliegen. En toch… toch zegt Jezus dat wij het zout van de aarde zijn, het licht van de wereld (Mattheüs 5:13-14). Hoe kan er licht worden verspreid als christenen beslissen dat het niet meer wijs is om kinderen voort te brengen? Hoe zullen ongelovigen straks dan nog kunnen zien dat er kinderen van God zijn als er geen nieuwe generatie christenen meer komt? En… wie ben jij om de opdracht van God in Genesis 1:22 in te trekken? 'En God zegende ze en zei: Wees vruchtbaar, word talrijk!'
God de Vader heeft ook al voor jouw kinderen het verlossingsplan volbracht! Hoe is het mogelijk?! Zijn lieve Zoon, de Heere Jezus Christus, is ook voor hen aan het kruis gestorven, opgestaan en naar de hemel gegaan. Daar zit Hij nu om te bidden voor Zijn kinderen. De hoop is niet vervlogen! De hunkering, het verlangen naar vervulling van Gods plan voor de wereld wordt alleen maar sterker. En jouw kinderen kunnen aan het vervullen van Gods plan voor de wereld bijdragen! Sterker nog: ze zijn onderdeel van dat plan! De Almachtige heeft alles voor ons klaargemaakt, ons alles gegeven wat wij nodig hebben en elke dag weer wil Hij betrokken zijn bij jullie leven. Echt, deze God kan het aan dat jullie kinderen zouden krijgen in deze wereld! Hoe moeilijk ook, je hebt zo veel voorrechten gekregen waar je juist in de opvoeding gebruik van mag maken. Een daarvan is de open toegang tot de genadetroon, waar je altijd liefde, een warm hart en hulp kunt krijgen, de grootste.
'Laten wij dan met vrijmoedigheid naderen tot de troon van de genade, opdat wij barmhartigheid verkrijgen en genade vinden om geholpen te worden op het juiste tijdstip' (Hebreeën 4:16).
Verder kun je putten uit de beloften uit bijvoorbeeld Spreuken als het gaat over de opvoeding. Als jij een leesbare brief van de Heere Jezus bent voor jouw kids, dan zal een fundament worden aangelegd in het hart van je kinderen. Je hoort inderdaad wel eens dat kinderen breken met het geloof en de kerk, maar toch zal de Heilige Geest gebruiken wat in hun hart is gelegd in de opvoeding. Het zal een sprekende Stem zijn die altijd terug zal wijzen naar de Vader. Ik heb al eens eerder een blog geschreven over het bidden en pleiten voor je gezin wat zo hoopgevend is, hier kan je 'm teruglezen.
Spreuken 20:7 'Een rechtvaardige gaat zijn weg in oprechtheid, welzalig zijn zijn kinderen na hem'.
Spreuken 22:6 'Oefen de jongeman overeenkomstig zijn levensweg, ook als hij oud geworden is, zal hij daarvan niet afwijken.'
Eigenlijk geldt voor de derde vraag of je kinderen krijgen mag uitstellen hetzelfde antwoord als de eerste vraag. Het is per stel, per situatie zo verschillend. Wij denken dat je kinderen krijgen niet mag uitstellen om een wereldse reden. Zo'n reden zou kunnen zijn: eerst een tiptophuis, eerst een dikke auto, eerst nog die master behalen (die eigenlijk helemaal niet per se nodig was). Waar het om je eigen ego te doen is, daar is het de vraag of je kinderen krijgen mag uitstellen. Misschien heb jij ook het idee dat kinderen zo belemmerd zijn, een last eigenlijk. Als je deze visie hebt dan is het toch raadzaam om je te verdiepen in hoe God de Vader naar Zijn kinderen kijkt. Het is werelds om kinderen als last te zien, kinderen zijn juist een zegen (Ps 127)! Compleet het tegenovergestelde! Het beste is om al je beweegredenen samen uit te spreken in gebed. Zo voorkom je dat je een eigen weg inslaat. Als je je nood en vragen over je kinderwens uitspreekt richting God, maakt dat vaak automatisch dat je milder gaat denken over de kwestie, je gevoeliger wordt voor andere opties dan dat jij altijd al in je hoofd had. Ik bedoel hiermee dat stel dat jij als kind al droomde over moeder worden en veel kinderen in je huis zag spelen, maar je partner dat misschien heel anders ziet of je lijf zegt iets heel anders. Je omstandigheden kunnen zo zijn dat je voor je gevoel een dik, vet kruis door je droombeeld moet zetten en dat is moeilijk. Het kan ook zo zijn dat jij juist droomde van een mooie carrière en dat je daar een streep doorheen zou moeten zetten als er een baby op komst is. Ook dat kan een teleurstelling zijn. Als je al je verwachtingen en teleurstellingen in gebed brengt, gaat er langzaamaan ook iets anders groeien… en dat is berusting. Het is goed, zoals onze Vader het doet. Ik mag ook met de vraag 'kinderen wel of niet uitstellen' verstandig om gaan. In gebed ga je je weg en hoe het dan ook gaat, volgens verwachting of niet, we vertrouwen op Hem.
Trouwens… in de Bijbel lees je niets over het gebruik van voorbehoedsmiddelen, maar wel dat je er verstandig mee om mag gaan. Het is dus weer zo'n gebied waar je je hart en verstand biddend mag volgen, in vertrouwen dat God door de Heilige Geest je leidt. Hoe ervaar je dat dan? Nou, als jij ervan overtuigd bent dat middelen gebruiken niet kan, dan moet je dat niet doen. Tegenovergestelde is ook waar: als je ervan overtuigd bent dat het wel mag, dan is dat ook goed.. Blijf hier biddend mee bezig, bekijk het ook van periode tot periode. Het leven is zo veranderlijk, ineens kunnen deuren open gaan of juist dicht. Een balans tussen overgave/leiding van de Heilige geest en 'zelf kiezen' is hierin nodig.
Hiermee is de laatste vraag of je aan gezinsplanning mag doen eigenlijk ook al wat beantwoord. Gevoeligheid voor Gods weg hierin in jullie huwelijk is belangrijk. Soms zegt je hart wel 'ja', maar je lijf of je hoofd 'nee!'. Ook dit mag je zien als teken van God dat je tegen een grens aanzit. Het is dan juist niet verstandig om de grens te overschrijden, met alle mogelijke gevolgen van dien. God heeft jou niet alleen de opdracht uit Genesis 1 vers 22 gegeven, maar de hele mensheid. 'En God zegende ze en zei: Wees vruchtbaar, word talrijk!' Jij hoeft je dus niet verantwoordelijk te voelen om al je vruchtbare jaren kinderen te moeten voortbrengen. Het was een principe wat God aan Adam en Eva meegaf. Hij wilde dat de aarde bewoond zou worden.
De balans zit 'm ook weer hierin: houd de lijntjes kort met jullie Vader in de hemel.
Je gezin breidt uit
Misschien zijn jullie al dankbare ouders van een prachtig minimensje (of zelfs meerdere) die uit jou en jouw partner is voortgekomen. Wat een wonder, he? Het kan je soms zo ineens raken hoe mooi God de schepping gemaakt heeft. Hoe een kindje een mix kan zijn van vader en moeder, echt een kroonjuweel!
Hoe prachtig mooi is ook het moederinstinct gemaakt. Als je net het dieptepunt van je bevalling erop hebt zitten, krijg je zoiets wonderlijk moois ervoor terug. Het wordt op je buik gelegd en je hart stroomt over van liefde. De kraamtijd breekt aan en vliegt voorbij en voordat je het weet sta je er 'alleen' voor. Je man is weer aan het werk gegaan en jij…. jij vraagt je af hoe je dit voor elkaar moet krijgen. Hoe zorg je eigenlijk voor een baby? Hoe doen andere moeders dat? Wat betekent het dat ze iedere keer huilt? Duizenden vragen kunnen je aanvliegen. Je kunt je er zo onzeker over voelen. Je bent zelf ook nog niet volledig hersteld en je voelt je misschien zo moe….
Relax…. Geef het de tijd.
Jullie leven is inderdaad veranderd. Jullie zijn als Gods handen geworden in het leven van jullie kindje. Een vader- én moederhand waarin een kostbaar, weerloos kindje gelegd is. Een kindje om lief te hebben, om voor te zorgen, om de dingen van God te leren, om van te genieten.
Genieten, dat is misschien voor jou een uitdaging. Voor de één gaat dat zo gemakkelijk, voor de ander is het zo lastig. Kan je genieten als je kind zoveel aandacht van je vraagt? Al je tijd lijkt op te vreten? Kan je genieten als je nooit goed weet of je het wel goed doet, je voor je gevoel maar wat aanrommelt? Je kindje wordt groter en het wordt wat makkelijker. Je zult merken dat hij/zij steeds meer dingen zelf kan. De eerste vier jaren zijn het meest intensief, daarna wordt je kind steeds zelfstandiger en mag je haar/hem steeds wat meer loslaten.
De uitdaging van 'mama' zijn
Laten we eerst even duidelijk maken: De plaatjes van de socials zijn geen graadmeters!
De ene moeder ziet er op en top uit en lijkt haar leventje weer te hebben opgepakt waar ze geëindigd was voor de bevalling. De andere moeder lijkt een perfect moederleventje te hebben, altijd te genieten van haar kinderen en altijd blij en creatief bezig te zijn. Oneindige mooie plaatjes komen voorbij. Zowel van de vrouw die haar eigen leven lijkt te leven (had zij nou serieus een baby gekregen?) als de vrouw die nu helemaal in haar element is als 'mama'. Eerlijk gezegd bekruipt me bij beiden het gevoel dat ik het niet goed genoeg doe. Het zijn twee uitersten en tot geen van beide zijn wij geroepen om het na te doen! Geen van beide!
Als christenvrouwen voelen we volgens mij wel aan dat het nastreven van je carrière, meer geld, een groter huis, meer kleren, meer vakanties, mooier, fitter, etc. niet het beantwoorden van Gods doel voor jouw leven in deze fase is! Het is niet per definitie verkeerd om je dromen na te jagen, helemaal niet. Als je dagelijks bij de Vader komt dan legt Hij ook Zelf de dromen in je hart die Hij graag ziet en alvast heeft voorbereid in jouw leven. Het is wel een goede vraag om jezelf te stellen of het najagen van je dromen een goede combinatie is met je jonge gezin en of het geen 'status'dingen zijn. Ook daar kun en mag je absoluut geen oordeel over vellen bij een ander. Ieder gezin/ partner/ baan/ situatie kan zo anders zijn, waar jij helemaal geen weet van hebt. Vergelijk daarom ook niet. Het gaat om jullie gezin, om jullie huwelijk, om jullie gezin, om jullie toekomst.
Zie het krijgen van kinderen als de 'lente' van je gezin. Wat doe je met bloemen/planten in de lente buiten? Daar ga je voorzichtig mee om, die hebben dagelijks omkijken nodig als je ze buiten neerzet. Afhankelijk van het weer geef je ze water, bescherming, bied je ze warmte. Als de vorst maar weg is, dan kun je ze wat meer loslaten. Zo kun je het hebben van (kleine) kinderen zien. Je gaat ermee om als kostbaarheden. Je koestert ze en wil ze voor kwade en slechte dingen behoeden waar ze zelf absoluut nog geen weet van hebben, ze hebben je zo nodig. Tijd met je kinderen doorbrengen is geen weggegooide tijd, maar het beste wat je op dat moment kunt doen.
Die andere vrouw, de ideale (huis)moeder, die altijd aan het genieten is (lijkt wel), kan jou een enorm faalgevoel geven. Je wil het wel op die manier doen, maar hoe dan? Hoe kan zij altijd zo vrolijk, zo bezig, zo… perfect zijn? Ik wil hier graag extra bij stil staan, omdat het in onze christelijke wereld vaak voorkomt dat er ongeschreven voorwaarden zijn waaraan je als christenmoeder moet voldoen en wordt gesuggereerd dat je jezelf eigenlijk altijd moet verloochenen. Het wordt als een ideaalplaatje weergegeven, de altijd-blije- mama is een voorbeeld voor ons. Uitspraken als 'kinderen zijn prioriteit in het gezin' en 'als moeder moet je sterven aan jezelf' kunnen het behoorlijk complex maken. 'Streef niet naar wat het beste voor jou is, maar wat het beste voor je kinderen is'. Dat is allemaal in zekere zin waar, alleen… moet het wel in balans zijn met de rest. Uit een onderzoek van Focus on the Family blijkt dat moeders het meest lijden onder schuldgevoelens. Daarvan zegt de schrijfster van het onderzoek: die schuldgevoelens komen niet eens uit de Bijbel! Misschien herken jij dat ook wel. Een schuldgevoel omdat je je kind huilend achter hebt gelaten, een schuldgevoel omdat je die tas vergeten bent mee te geven, een schuldgevoel omdat je je baby langer laat huilen, ga zo maar door. We leggen onszelf als moeder een maatstaf op en vaak… te vaak, is die maatstaf te hoog. We voeden ons met mooie plaatjes van anderen, in plaats van ons te laten voeden door onze Vader.
Blijf dus in balans, met jezelf, maar ook met de rest: God, je partner, je werk, familie/vrienden. Een moeder die uit balans is, loopt leeg en dat is voor het hele gezin niet goed. Daarom is het belangrijk om bewust met je zelfzorg-momenten om te gaan. Vooral voor de 'doeners' is het een uitdaging om als moeder weer op te laden. Wat helpend is, is plannen! Maak die afspraak met jezelf, plan in de agenda, regel oppas en ga!
Moeder zijn, beschikbaar zijn, is één van de meest belangrijke dingen die je kunt doen in het leven van je kinderen.
Hoe oud ze ook worden, ook al begint het erop te lijken dat ze je niet meer nodig hebben en schoppen ze tegen alles van thuis aan, ze hebben je zo nodig. Trap er niet in! Als een kind zich verzet thuis, stennis loopt te schoppen, is dat voor jou een teken dat het een plek is waar hij/zij zich veilig genoeg voelt om dat te doen. Geef het de tijd, de ruimte, leer ze uit de Bijbel, maak samen goede, Bijbelse afspraken en breng je gezin in gebed. Echt lieve mama, je bent onmisbaar. Ik kreeg op mijn laatste verjaardag een bordje van mijn oudste zoonlief: 'Mama, voor de wereld ben jij een gewone vrouw, maar voor ons ben jij de wereld.' Zo is het, ook bij jou!
Wat als kinderen krijgen niet lukt?
Een onbegrijpelijk en verdrietig en moeilijk onderwerp is kinderloosheid. Soms krijgen de beste 'vaders en moeders' voor je gevoel geen kinderen. We bekijken het vanuit twee gezichtspunten, degene die ermee te maken heeft en 'de buitenstaander'.
Als kinderen krijgen niet lukt, krijg je iedere keer weer te maken met rouw. Telkens wanneer een situatie zich voordoet waar jij door geraakt wordt, moet je weer opnieuw dat rouwproces in. Het ergste van alles is dat het je leven lang terugkomt, dus ook levenslange pijn veroorzaakt, niet alleen voor jezelf maar ook voor je man.
Pijnlijk is het dat mensen om je heen je niet goed begrijpen. Goedbedoelde dingen zeggen, maar zich niet in jouw verborgen, onzichtbare verlies kunnen inleven. Dwars door alle gevoelens en gedachten heen speelt ook je geloofsleven een rol. Soms leidt dat tot geestelijke strijd. Soms tot overgave en soms tot allebei (Psalm 13).
Blijf er niet alleen mee struggelen, zoek hulp. Spreek je uit naar een geliefde, maar ook naar degene die jou misschien een ondoordachte, pijnlijke vraag stelt. Voor die ander kan het juist goed zijn om jouw kant van het verhaal eens te horen en in te zien. Dit hoeft niet per se voor verwijdering te zorgen, wees niet bang om je kwetsbaar op te stellen. Wie zegt dat je jouw verdriet niet mag laten zien?
Misschien herken je je heel erg in het verhaal van Hannah die geen kinderen kon krijgen (1 Sam 1). De onvriendelijkheid/lompheid van anderen (Peninna) klinkt jou bekend in de oren. Laat het verhaal je toch hoop geven. Ik lees in 1 Samuel 1 van een teder huwelijk, tussen Elkana en Hannah. Ze hebben elkaar innig lief en Elkana probeert Hannah op te beuren door zijn liefde voor haar. Een goed huwelijk is een enorme zegen! Investeer daarom in je huwelijk en koester het, zodat het een voorbeeld mag zijn voor velen. Ja zeker, het verdriet om kinderen blijft. Stort je hart keer op keer uit bij God, zoals Hannah dat ook deed.
Als laatste wil ik een oproep doen aan mezelf en jullie: Ken je iemand die ongewild geen kinderen heeft, besteed je tijd eraan! Probeer die mensen bij jouw gezin te betrekken, dat kan heel gemakkelijk door samen te eten, samen te wandelen. Bruggetjes bouwen kan hierin heel helpend zijn, daarmee bedoel ik: probeer erachter te komen waar zij en jullie gezin overlap hebben, zodat je samen iets hebt om op voort te breien. Een advies van een kinderloos echtpaar ben ik nooit vergeten. De man zei: 'Op een gegeven moment kwam er iemand uit de gemeente naar mij toe en vroeg: 'Mag ik gewoon even bij je zijn, ik wil niet dat je alleen bent.' Dat deed mij zo veel. Die man liet zien dat ik er ook toe deed en dat hij zijn tijd aan mij wilde besteden, zodat ik me niet alleen voelde.'
Overkoepelend, bij alle mogelijke scenario's is het belangrijk om al jullie verlangens, jullie dromen, jullie wensen, jullie pijn, jullie onmogelijkheden bij God de Vader neer te leggen. Hij weet wel wat Hij aan het doen is, ook al vinden wij dat juist zo lastig om te geloven.