Neem tijd voor rust
Afgelopen juli ben ik afgestudeerd van mijn masterstudie, en de meest voorkomende vragen die ik kreeg waren: "en wat nu? Heb je al een baan? Weet je al wat je nu wil doen?" En aan de ene kant zijn dit vrij logische vragen, maar aan de andere kant laat het ook de aard van deze wereld zien: we zijn continu bezig. Niet eens perse bezig met wat er verder gaat komen, maar bezig zijn in het algemeen. We leven in een wereld waarin 'hustling' of productief zijn de norm is. We leven in een maatschappij waarin continu hard aan het werk zijn gezien wordt als iets goeds. Begrijp me niet verkeerd, bezig zijn en werken is niks slechts op zichzelf. Maar de vraag is, nemen we nog wel eens rust? Gunnen we onszelf de mogelijkheid om even op adem te komen of voelen we ons dan schuldig omdat we niet productief zijn? En wat houdt rust nemen nou eigenlijk in?
Het afgelopen jaar heb ik al veel over rust mogen leren, omdat ik al was begonnen met en rustdag in mijn week te implementeren, ook wel een "sabbat dag". En sinds ik dit doe, merk ik verschil in hoe ik de rest van de week doorkom. Door een dag te hebben waar je even niks hoeft te doen, jezelf rust gunt, kan je weer opladen en ga je met nieuwe kracht een nieuwe week in.
Een paar definities van rust zijn: toestand van ontspanning, toestand zonder activiteit, een adempauze, stilte.
Afgelopen week hadden we ook enkele polls gezet op Instagram om te vragen wat jullie van de sabbat dag vinden, of jullie een sabbat dag implementeren, wat jullie dan doen en waarom. Hierin kwamen interessante antwoorden uit naar voren. Van iedereen die de polls hadden beantwoord neemt 82% elke week een rustdag. Echter, 20% heeft niet de overtuiging dat een rustdag nodig is. En 55% geeft aan dat wanneer ze niet elke week een rustdag nemen, dit komt omdat ze er geen tijd voor maken. Verder geeft het merendeels van jullie aan dat jullie de rustdag gebruiken om even lekker niks te 'moeten', en om tijd voor jezelf en tijd voor God te maken. En de reden waarom jullie een rustdag nemen is omdat God de rustdag heeft ingesteld. Wat verder wel interessant is, is dat jullie aangaven dat dit een gebod van God is, maar dat jullie niet de regels die bij de sabbat horen nog nagaan. Dit is een mooi verschil van een rustdag onder de wet, of een rustdag in de vrijheid die Jezus ons geeft. Laten we hier samen eens naar kijken.
De sabbat dag is een van de 10 geboden die God aan Mozes
gaf. In Exodus 20:8-10 (HSV) staat:
“Gedenk de sabbatdag, dat u die heiligt. Zes dagen zult u arbeiden en al uw werk doen, maar de zevende dag is de sabbat van de HEERE, uw God. Dan zult u geen enkel werk doen, u, noch uw zoon, noch uw dochter, noch uw dienaar, noch uw dienares, noch uw vee, noch uw vreemdeling die binnen uw poorten is. Want in zes dagen heeft de HEERE de hemel en de aarde gemaakt, de zee, en al wat erin is, en Hij rustte op de zevende dag. Daarom zegende de HEERE de sabbatdag, en heiligde die.”
De sabbat dag gebaseerd op de wet
De sabbat is dus een gebod van God en in dit gebod staat dat er helemaal geen werk gedaan mag worden op de sabbat. Maar, betekent dat ook dat we in deze tijd ons nog moeten houden aan de sabbat dag en niet mogen werken? En dat als we dit niet doen, dat God ons dan zal straffen net zoals Hij deed in het Oude Testament?
In het Oude Testament gold de sabbat niet alleen voor elke 7e dag in de week, maar ook voor elk 7e jaar. In elk 7e jaar moest het volk van Israël het land met rust laten (Lev. 25:1-5). Maar de Israëlieten hielden zich hier niet aan, waardoor God toeliet dat ze verspreid werden onder de verschillende naties (Lev. 26:33-35).
Verder was de straf voor diegene die zich niet aan de sabbat dag hield de doodstraf:
"Zes dagen moet er werk verricht worden, maar de zevende dag moet heilig voor u zijn, een sabbat, een dag van volledige rust, voor de HEERE. Ieder die op die dag werk verricht, moet gedood worden." - Exodus 35:2 HSV
Gelukkig leven we niet meer onder de wet, want deze is al in vervulling gegaan in Jezus (Matt. 5:17), anders heb ik het vermoeden dat vele van ons de doodstraf al hadden verdiend. Vraag maar eens na aan je christelijke vrienden en familieleden wie van hen nog nooit heeft gewerkt op de sabbatdag? Of wie zich nog continu vasthoudt aan dat gebod? Wij als mensen zijn nou eenmaal niet perfect, en dat is ook niet wat God van ons vraagt.
Dit betekent natuurlijk niet dat God voor niks dit gebod ingesteld heeft. God weet namelijk wat het beste voor ons is en heeft altijd het beste met ons voor. Laten we daarom eens kijken hoe Jezus omging met de sabbat.
De sabbat volgens Jezus
De Farizeeërs (de Joodse leiders in de tijd van Jezus) waren erg gefocust op de tradities en wetten van de schrift, waaronder ook het gebod over het houden van de sabbat en anders de doodstraf te moeten ondergaan. Jezus daarentegen dacht er anders over dan hen. Hij wist hoe de Farizeeërs erover dachten, maar toch verrichtte Hij in hun bijzijn meerdere keren wonderen op de sabbat (Joh. 5:6-16; Luc. 6:6-11; Luc. 13:10-13). Om deze reden wilden ze Jezus laten doden en Jezus wist hun gedachten, waarop Hij hen deze vraag stelde: 'Wat is geoorloofd op de sabbat: goed te doen of kwaad te doen, een mens te behouden of om te laten komen?' (Luk. 6:9). Het was voor Jezus dus veel belangrijker om iemand te helpen, ondanks dat het een sabbat dag was, dan diegene verloren te laten gaan. Want door de wonderen die Hij deed, geloofden mensen.
Verder zei Jezus ook in Markus 2:27, HSV: 'De sabbat is gemaakt ter wille van de mens, niet de mens ter wille van de sabbat.'
De sabbat is er dus voor de mens. Het is niet voor niks dat God dit had ingesteld als wet. We kunnen de sabbat dus zien als een geschenk van God voor de mens. Een geschenk van rust. God gaf ons zelf ook dit voorbeeld al vanaf het begin van de wereld in Genesis 2:2-3, HSV: "Toen God op de zevende dag Zijn werk, dat Hij gemaakt had, voltooid had, rustte Hij op de zevende dag van al Zijn werk, dat Hij gemaakt had. En God zegende de zevende dag en heiligde die, want daarop rustte Hij van al Zijn werk, dat God schiep door het te maken."
Ondanks dat we dus niet meer leven onder de wet, is het hebben van een rustdag een idee van God. En dit heeft Hij ingesteld voor een reden: Hij weet dat wij rust nodig hebben. Dat wij als mens niet gemaakt zijn om continu door te gaan als machines. Maar om onszelf ook rust te gunnen, een adempauze. Dat we tijd mogen prioriteren om rust te nemen en om tijd met God door te brengen. Want wat voor betere rust zouden we kunnen vinden dan bij God?
"Kom naar Mij toe, allen die vermoeid en belast zijn, en Ik zal u rust geven." - Mattheüs 11:28 HSV
In feite gaat het er dus niet eens perse om een rustdag, maar om te beseffen waar echte rust vandaan komt. Dat we tijd maken in ons drukke schema om bij God te komen en échte rust te kunnen vinden bij Hem.
Rust nemen is oké
Voor eenieder die het lastig vindt om rust te nemen, ik snap je helemaal. Een tijdje voordat ik zou afstuderen, voelde ik op mijn hart gedrukt dat ik rust moet nemen. Nog meer rust dan alleen een rustdag per week door een tussenjaar te nemen in plaats van meteen door te gaan met een PhD of meteen aan het werk te gaan. En in de vakantie was deze gedachte heel gemakkelijk, maar ik moet toegeven dat het de afgelopen weken best zwaar was. Elke dag dat ik niet iets productiefs deed voelde ik mij schuldig. Het voelde alsof ik een dag had verspild. Maar in feite had ik het nodig om deze rust te nemen. Ik merkte aan mijn eigen lichaam de lasten die ik de afgelopen jaren van studeren op me had gedragen. Het duurde alleen even tot het tot me doordrong dat het ook oké is om rust te nemen, dit besef kwam niet direct. Verder geef ik wel toe dat er een verschil zit in rust nemen en luiheid, dus wees hier ook voorzichtig mee. Ga slim om met je tijd, want elke dag, elk uur, elke minuut en elke seconde die we van God hebben gekregen is een geschenk.
Maar iedereen die nog geen rustdag neemt eens per week wil ik graag bemoedigen om dit eens te proberen. Maak er tijd voor en zie wat voor verschil het maakt. Ik vroeg mezelf in het begin ook af of ik überhaupt tijd had om te rusten. En of ik dan niet tijd verloor terwijl ik nog zoveel dingen op mijn to-do lijstje had staan. Maar door juist een dag rust te nemen, had ik de rest van de week meer energie en nieuwe inspiratie om te kunnen doen wat ik moest doen.
Verder is er veel discussie over op welke dag je een rustdag moet nemen. Op zaterdag of op zondag? Persoonlijk denk ik dat het niet veel uitmaakt en dat we elkaar hier niet op moeten veroordelen. Zoals in Kolossenzen 2:16, HSV staat: "Laat dus niemand u veroordelen inzake eten of drinken, of op het punt van een feestdag, een nieuwe maan of de sabbatten."
Mijn persoonlijke rustdag is op de zaterdag, maar je zou ook een andere dag in de week een rustdag kunnen plannen. Een dag waar je even niks moet, en waar rust centraal staat. Een dag waar je tot rust kan komen en meer tijd kan maken voor God. Een dag om op te laden. Probeer het eens uit en voel je vrij om je ervaringen met ons te delen via een dm!